Sputnik, Сырма Ашәԥҳа
Ҭырқәтәыла, Адаԥазар араион иаҵанакуа аԥсуаа ахьынхо 50 қыҭа рҟынӡа ыҟоуп. Убарҭ ируакуп Чақалақ ақыҭа. Чақалақ ақыҭа инхо аԥсуаа атәым милаҭ дрыланхаӡом. Араҟа иуԥыло аԥсуа жәлақәа иреиуоуп: Қапаа, Кәаӡаа, Кәыџаа, Ҳалбадаа, Габниаа, Ламырцәаа, Жәанаа, Хапыгәаа, Хамиҭаа, Ҟазлаҭаа уҳәа аӡәырҩы.
Маҳмур Кәаӡԥҳа лажәақәа рыла, лан д-Ажьиԥҳан. Ландуи лабдуи Аԥснынтә ихҵәаны иаагәышьеит. Лабду Гьежьи ихьӡын, ланду Хынгәашә лыхьӡын. Аԥснынтә ианаауаз Нарҭ ҳәагьы ԥак дрыман иааит. Уажә лара лмаҭагьы Нарҭ ихьӡуп. Аԥсуара — ҳара ҳаибаркны ҳазмоу ауп, ҳәа лцәажәара инацылҵеит Маҳмур.
"Аԥсуара даара ибзианы иныҟәыргар сҭахуп сыуаажәлар. Ҭырқәтәыла инхо аԥсуаа рахьтә иҟоуп заԥсуа жәлақәа ззымдыруа, аҭоурых аамҭа цәгьа иарӡыз ашьҭақәа. Уи даара угәы узырхьуа акоуп. Ажәытәтәи аԥсуара егьыҟам, сара сзыхьӡаз аԥсуара цәгьа ихаан, иԥшӡан, нан. Аныҟәгарагьы ус имариаӡамызт", — дцәажәон Маҳмур луанытә дқәыԥсычҳауа.
Шәара шәзыхьӡаз аԥсуара шԥаҟаз, ҳәа ҳанлазҵаа, аҭакс абас лҳәеит:
"Сара сзыхьӡаз аԥсуара аԥсы ҭан, ахаҵгылацәа аман, ҳаҭыр ақәын. Аиҳабацәа, аиҵбацәа рҭыԥқәа хаз-хазын, доусы излаиқәнагаз ала дымҩасуан. Сара сшыԥхәысызгьы, сажәа иазыӡырҩуан, пату ақәырҵон. Цәгьак-бзиак ахьыҟаз снарыԥхьон, исазҵаауан. Усгьы аамҭақәак ыҟагәышьан. Аԥҳәыс аҩнаҭа ныҟәылгоит, лҭаацәа лнапы рыкәыршан илбароуп. Лысас иҭыԥ хазын, лгәыла иҭыԥ хазын, лтәашьа-лгылашьа зегь рыла дҿырԥшыганы дыҟазар акәын. Убасҟан акәын лыхьӡи лыжәлеи еидкыланы ианырҳәоз", — ҳәа азгәалҭеит ажәытә аамҭа лгәалалыршәауа абырг.
Аҭоурых ашьҭа дазхьаԥшуа, Маҳмур Кәаӡԥҳа лажәабжьҳәара дагәыланахалон.
"Саб рыцҳа Фагә ихьӡын. Уи ара Ҭырқәтәыла диит. Рыцҳарас иҟоу, аҭоурых сыздыруам, изықәшәаз изыниаз Аԥсны ианыҟаз. Сара сабду рыцҳа сихаануп, аха ус акы еилыскаауа егьиуа сыҟамызт, смаҷын. Аԥсныи апсуааи рыӡбахә саҳауа саналага, Жәанаа санрыланагала, саныҩнраха ашьҭахь ауп. Абра иҟоу аԥсуа жәлақәа Аԥсынгьы иҟоуп ҳәа иалацәажәалон, џьашьахәыс искуан", — лцәажәара иацылҵон Маҳмур.
Ҭырқәтәыла иҟоу аԥсуа қыҭақәа рҿы аԥсуаа атәым милаҭ рыланхаӡом, уи иазгәыдууны иалацәажәоит ҳџьынџьуаа. Маҳмур лакәзаргьы, уи лырҵабыргуеит.
"Аԥсуа қыҭақәа рҿы атәым милаҭ иреиуоу ирусузеи? Адәахьынтә иааиуа ара аҭыԥ егьраҳҭом. Абра ҳқыҭа бналс-аалсыр, бгәы еизҳап. Зегь аԥсацәоуп, аԥсышәалагьы аҷҷаҳәа ицәажәоит реиҳараҩык. Сыԥсыр сышьҭызхуа зегьы аԥсацәоуп, сара сыуа-сҭынхацәа роуп. Уанкаҳалак атәым уизышьҭыхӡом, нан, уара иутәу иоуп ушьҭызхуа", — лҳәеит Маҳмур.
Аԥсны аџьынџьтәылатә еибашьра иалахәыз лԥа акыр дизгәыдууп. Анык лаҳасаб ала, аибашьра аамҭазы амца шыра иалагылаз лыҷкәын изы акыр дыгәжәажәон, аха лычҳара лцәа иҭалыгӡон.
"Еҳ, уи аамҭа ԥхыӡушәа исзааиуеит уажәы, нан. Шьандуан иаб усҟан иаашар хәлаанӡа илымҳа арадио адкыланы икын, ажәабжьқәа дырзыӡырҩуан. Саргьы сызцо сыҟазтгьы сымцоз,иҳәалон. Уа иҟоу иԥсы ҭаны даҳзалҵуандаз, уара уҽааныумкылои, ҳәа сихлафуашәа ус наиасҳәалон. Аибашьраҿы акыр дырхәит, аха Анцәа иџьшьаны, иԥсы ҭаны дҳауит. Иԥсы ҭаны дҳауеит ҳәа ҳаҟамызт. Уаха шаанӡа аҵәыуара саҿын. Сыԥшәма сгәы ирӷәӷәон, "ус бхы мҩаԥыбымган, уа иҟақәо зегьы ҳара ҳтәқәа роуп, зегьы амца шыра иалагылоуп. Анцәа аԥсҭбарақәа ҟаимҵааит иҳәалон", дҳацәажәон лгәи лылаӷырӡи еилаҵәо Маҳмур, лылаӷырӡқәагьы уаҳа лдырҳәомызт.
Маҳмур лԥа иҭаацәеи иареи Аԥсны инхоит. Уи лара акыр деигәырӷьоит.
"Аԥсны иԥсадгьыл ауми, ишьа алами, иабацәа иабдуцәа ахьҭыҵыз ауми. Смаҭа хәыҷы дыгәхьаазгалар ҳәа сшәоит цәгьа, убри ауп хьаас исымоу. Аԥсны уаҳа цәгьара ҟамлааит. Абзиара рԥеиԥшзааит аԥсуаа ахьыҟазаалак. Аԥсуаа адгьыл ақәаарыхра бзиа ирбоит. Адгьыл алԥха рымазааит. Шәызегьы сшәыкәырбанхааит! Аибабара ҳазшаз ҳахимбааит!" — ныҳәаԥхьыӡла ҳаиҿцәажәара хлыркәшеит абырг.
