Sputnik амчыбжь: Бжьаниа акоронавирус идбалоуп, "иӡыдоу" Аҟәа, Аӡҩыбжьатәи ахҭысқәа
(ирҿыцуп 10:21 28.12.2020)
Аинформациатә маҵзура Sputnik Аԥсны амчыбжь азы иналукааша ахҭысқәа рыӡбахә аҳәоит. Аԥсны ахада Аслан Бжьаниа ателеканал Russia Today иаиҭаз аинтервиу, адәныҟатә политика аконцепциа алацәажәара, аӡы аиԥҟьара, зыҭра иҭыҵыз акоронавирус, иҭынчмыз Аӡҩыбжьатәи аҵх – Sputnik ахҳәааҿы.
Sputnik
Ахада иинтервиу
Аԥсны ахада Аслан Бжьаниа усутә ныҟәарала Урыстәыла иҟазаара аҳәаақәа ирҭагӡаны аиԥыларақәа жәпакы мҩаԥигеит, иара убас ателеканал Russia Today аинтервиу аиҭеит.
Иалацәажәан Владислав Арӡынба ихьӡ зху аҳаиртә баӷәаза аартра атәы. Иара иҳәеит уи ҩышықәса рҟынӡа ишадхало.
Иазааҭгыланы иалацәажәан аҳәаа ахысра армариара. Ари азҵаара цәырган ацитрустә сезон аамҭазы аушьҭырҭатә ҭыԥ "Адлер" аҿы аҳәаа ахысразы иҟоу ауадаҩрақәа инарыдҳәаланы. Аурыс-аԥсуа ҳәаа ахысра амариахаразы ҩышықәсаҟа аҭахуп ҳәа иҳәеит Аԥсны ахада Аслан Бжьаниа, ателеканал RT амҩаԥгаҩ изҵаара аҭак ҟаҵо.
Ԥхынҷкәын 22 рзы Аԥсны ахада Аслан Бжьаниа аԥсуа-аурыс ҳәаа ахысырҭатә ҭыԥ аинспекциа азиуит.
Аԥсуа ганахьала иҟан Аҳазалхратә еилакы ахантәаҩы, Аԥсны АШәМ ахантәаҩ ихаҭыԥуаҩ, Аҳәаахьчаратә гәыԥ аиҳабы, иара убасгьы егьырҭ аусбарҭақәа рхаҭарнакцәа. Урыстәылатәи аганахьала иҟан Краснодартәи атәылаҿацә аҿы Аҳәаахьчаратә усбарҭа аиҳабы, Краснодартәи атәылаҿацә аҳазалхратә маҵзура аиҳабы, Аԥсны иҟоу Урыстәыла Аҳазалхратә маҵзура ахаҭарнак.
- Аҟәа аҳаиртә баӷәаза, Ԥсоу ацҳа: Бжьаниа Урыстәыла атранспорт аминистр диԥылеит
-
Аԥсны ахада Аҟәатәи аҳаирбаӷәаза аусура алагара аҿҳәара далацәажәеит
Адәныҟатә политика аконцепциа
Ԥхынҷкәын 7 рзы Аԥсны ахада Аслан Бжьаниа инапы аҵаиҩит аусԥҟа "Аԥсны Аҳәынҭқарра адәныҟатә политика аконцепциа ашьақәырӷәӷәаразы". Аконцепциа апунктқәа руак аполитикатә партиақәеи ауаажәларратә еиҿкаарақәеи агәынамӡара рызцәырнагеит. Уи Аԥсни Қырҭтәылеи еиуеиԥшым аҩаӡарақәа рыла реинырра азҵаароуп.
Урҭ ишәарҭоуп ирыԥхьаӡеит амч ахамырхәараз аиқәшаҳаҭра анапаҵаҩра иақәшаҳаҭым атәыла аганахь ала адиалог. Ашәарҭадаратә хеилак амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамбеи адәныҟатәи аусқәа рминистр Даур Ақаҩбеи уи иақәшаҳаҭым.
Апарламент адепутатцәа Аслан Бжьаниа иахь аҳәара ҟарҵеит адокумент аус еиҭадулазарц.
Иӡыдахаз аҳҭнықалақь
Амчыбжь иаалагазар Аҟәа аӡы амазаара проблемахеит. Уи зыдҳәалоу Аҟәа аӡымҩангагақәа рышьҭаҵараз ахыркәшаратә усурақәа роуп.
Аусурақәа ишазԥхьагәаҭаз аиԥш изхыркәшамхеит. Ақалақь ахәҭак аҩымш рыҽны аӡы рыҭан, иҟоуп хымш аԥшра зықәшәазгьы. Ԥхынҷкәын 24 рзы Учхоз араион аҿа аӡыҭгага станциа авариа ахьит. Аиҭашьақәыргыларатә усурақәа ф-сааҭк ирыдхалеит.
- Аӡыҭгагатә станциаҿы иҟалаз авариа иахҟьаны Аҟәа ақалақь ӡыда иаанхеит
Алашаратә проблемақәеи амаинерцәеи
Аҟәа афымцалашара анашьҭра уадаҩхо иалагеит ԥхынҷкәын 23 инаркны. Уи зыхҟьаз астанциа маҷқәа рҿы аидара ахьыҳараку ауп. Астанциа маҷқәа Аҟәа-1, Аҟәа-2, Баслатәи рҿы аидара иахҟьаны ахьчага ацәара иаҟәыҵит. Уи азы аграфик алагалахеит.
Уи инақәыршәаны аамҭа-аамҭала фидерк-фидерк дырцәалоит, сааҭк, ҩ-сааҭк ёхща. Абас ала ақалақь аҿы ҭыԥ-ҭыԥла алашара дырцәалоит. Синоп ада. Раԥхьа иргыланы ацәаҳәақәа аидара раҵалара зыхҟьо амаининг ауп ҳәа азырыԥхьаӡоит.
АУН "Амшынеиқәафымцамч" адиректор хада аусдҵа ҭижьит ареспублика аҵакыраҿы иҟоу афермақәа зегьы аҿыхзарц.
Адокумент инақәыршәаны аиҿкаара араионтә филиалқәеи "Афымцаҭиреи" дҵаны ирыҭоуп:
Акриптовалиута аиуразы аус зуа афермақәа зегьы 2020 шықәса ԥхынҷкәын 29 рҟынӡа иаҿыхзарц.
- Аминистрцәа реилазаара аамҭала Аԥсныҟа амаинингтә хархәагақәа ралагалара азин ааннакылоит
-
Логәуа: аенергетика апроблема аӡбразы ԥшь-миллиардк рҟынӡа аҭаххоит
Авирус аҿагылара
Акоронавирус Аԥсны акыр аҽаланарҵәо иалагеит. Анеира ахьыуадаҩу аҭыԥқәа рҿгьы ахы аанарԥшит. Кәыдрытәи аиҩхаа ақыҭақәа руак аҿы акоронавирус ахы цәырнагеит ҳәа адырра шыҟалаз аиԥш Аԥсны АҶА амедицинатә усбарҭа абригада еиҿкааны, аминистр Лев Кәыҵниа дрыцны аиҩхаахь инеиит.
©
Sputnik / Томас Тхайцук
Иргаз атестқәа иаадырԥшит аиҩхаа ауааԥсыра хәҩык акоронавирус шрымаз. Ачымазцәа рҭагылазаашьа бжьаратәуп. Зынӡа атестҟаҵара иахыжьын 23-ҩык.
Ичмазаҩу рҟынтәи хҩык Аҟәаҟа ииаган, ҩыџьа аҩны ахәышәтәра иахысуеит. Ақыҭауаа ирҳәеит ихымԥадатәиу ахәшәқәа рыла ишеиқәшәоу.
Аԥсны аԥыза-министр Александр Анқәаб хаҭала Кәыдрытәи аиҩхааҿ аҭагылазаашьа ахылаԥшра ихахьы игеит.
Аԥснытәи асанепидемстанциа Урыстәылатәи Афедерациаҟынтә агуманитартә цхыраара аиуит. 45 000 атест-системақәа аанашьҭит. Ариаҟара ирацәаны уаанӡа атест-системақәа ҳмоуцызт лҳәеит ареспублика асанитартә ҳақьым хада Лиудмила Скорик.
Ԥхынҷкәын 27 рзы Аԥсны ахада Аслан Бжьаниа аҿкычымазара акоронавирус изышьақәырӷәӷәоуп ҳәа аанацҳаит ахада исаит.
Атәыла ахада аҽыԥхьакра дцеит, асанитартә нормақәа ишырҳәо ала. Иазгәаҭоуп, инапынҵақәа дистанциала инаигӡалоит. Аслан Бжьаниа Аԥсны дыҟоуп, иофициалтә резиденциаҿы Аҟәа.
- Аслан Бжьаниа аҿкычымазара акоронавирус изышьақәырӷәӷәоуп
-
Урыстәыла Аԥсныҟа COVID-19 адиагностикаҟаҵаразы 45 000 тест-система аанашьҭит
-
Асанепидемстанциа: Аԥснытәи ахәыҷбаҳчақәа аадыртыр ҟалоит
Асабрада зҿоу "асасцәа"
Идырым ахаҿқәа асабрадақәа рҿаҵаны Очамчыра араион Аӡҩыбжьа ақыҭан инхо Ҷанаа рыҩны мчыла иҩналеит, ԥхынҷкәын 26 рзы, ашьыжь. Ахатәыҩны ааха аҭан, аҩны аҩнуҵҟа еиларҩынтын, аҩнымаҭәа ԥҽын.
Абри аус аганахьала ақыҭа ахада иҳәеит, Аӡҩыбжьа иҟалаз ахҭыс зыхҟьаз аилкааразы амҽыша аизара мҩаԥгахоит ҳәа. Аиԥыларахь ааԥхьара рыҭан араион аиҳабыреи амчратә усбарҭақәа рхаҭарнакцәеи.
Аԥсны аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра аусзуҩцәа ацәгьауҩы ишьҭан, дара ирымаз адыррала изышьҭаз дыҟан Аӡҩыбжьа ақыҭан абри аҭыӡҭыԥ ала ҳәа иҳәеит аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистр Дмитри Дбар.
"Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра ахатә шәарҭадаратә хеилак иҭнаҵаауеит амилициа аусзуҩцәа рнапынҵақәа ирхысу ирхымсу. Аҩнаҭа иарҭаз ааха зегьы ахарџь ахшәаахоит", - иҳәеит аминистр.
Дбар иажәақәа рыла, Очамчыра араион апрокуратура аусҭҵаара мҩаԥнагоит. Аԥсны ААР-и Аӡҩыбжьа ақыҭа ахадареи аҳәара ҟарҵоит ашьҭазаара змоу ацәгьауҩы иҽриҭарц, аус ҭынч еилдыргац азы.
-
Аԥсны ААР Аӡҩыбжьатәи ахҭыс шыҟалаҵәҟьаз атәы рҳәеит
Иҟаҵаз аԥхасҭа аҭакс амҽышаҽны уахь ирызнаган ашә ҿыц, ателербага, ашьҭаларҭақәа ҩба.
Ареабилитациатә центр аартра
Ииасыз амчыбжь азы Цандрыԥшь иаартын зхәыҷаахыс иинвалиду рзы ареабилитациатә центр. Иара анапхгаҩы Милана Аџьԥҳа лажәақәа рыла, ари алыршахеит ПРООН агрант аиураз аиааира ахьылгази Цандрыԥшь аиҳабыра рыцхырааралеи. Ара макьаназ аус рулоит хҩык аҟазауаа. Урҭ уажәы русура изалагом апандемиа иахырҟьаны. Ацентр аартра алыршахар ҟалоит ажьырныҳәа ма жәабран рзы.
Қәаранӡиа: ауаа алашаразы аҭагылазаашьа шыцәгьахоз дырны, заа мҿыла рҽеиқәдыршәеит
(ирҿыцуп 19:51 24.01.2021)
Сынтәа даҽа аамҭанык еиԥшымкәа амҿы зҭаху рхыԥхьаӡара рацәоуп, ҭелла заа аҿаҵа ҟарҵоит, абри атәы арадио Sputnik аефир аҟны иҳәеит Кәҭол ақыҭан инхо амҿылхҩы Енвер Қәаранӡиа.Қәаранӡиа: сынтәа ауаа алашаразы аҭагылазаашьа шыцәгьахоз дырны, мҿыла заа рҽеиқәдыршәон
"Сусура абжьааԥны еиԥшымкәа иацлеит, аха уи уаргәырӷьартә иҟам, амҿы ҳҭииндаз ҳәа мацара акәым ҳшыҟоу, аԥсабара ахьчарагьы ҳуалуп. Алашара ҵыԥхгьы ибзиамызт, аха сынтәа аҭагылазаашьа еиҳагьы еицәахеит, ауаагьы уи апроблема шыҟалоз дырны заа аӡынра рыҽдырхеит. Сынтәа цәыббрамза инаркны амҿы аҿаҵара иалагахьан хыԥхьаӡара рацәала. Сара схала амҿы аиқәыршәара саҿуп. Аҭел исзасуеит ишырҭаху, шаҟа рҭаху рҳәоит. Еиҳарак ауаа ирҭаху ахьацоуп, уи ибзиан ибылуеит, аршьшьарагьы усҟак ицәгьам. Ашәгьы иазҵаауа дыҟоуп, ал усҟак ирҭахым. Амҿы ылысхуеит Кәтол абнақәа рҿы. Ажәытәан Кәачара ауаа ахьынхоз уажәы иахьҭацәу абнақәа ахиааны иҟоуп. Ҿыц игылоу аҵла ԥаҳҟаӡом, иажәхьоу роуп. Ахьаца ашьапы хаҳҵәаӡом, ажәытәан еиԥш икаҳҿоит хыхь-хыхь, нас амахәҭақәа ҿыцқәа аауеит, анаҩс 3-4 шықәса рышьҭахь еиҭа иԥаҳҟартә иҟалоит. Еиҳарак амҿы Аҟәа ақалақь аҿы инхо роуп иаҿазҵо", - ҳәа еиҭеиҳәеит Енвер Қәаранӡиа.
Иаҳа инеиҵыху аиҿцәажәара шәазыӡырҩыр шәылшоит арадио Sputnik Аԥсны аефир аҿы, мамзаргьы аудиофаил аҿы.
ЕгрыГЕС атоннель аремонт азура иалагеит
(ирҿыцуп 19:02 24.01.2021)
ЕгрыГЕС адеривациатә тоннель аремонт азуразы аусура аанкылан ажьырныҳәа 20 рзы. Абри аамҭазы Аԥсны иахьаҵанакуа урыстәылатәи афымцалашарала еиқәыршәахоит.АҞӘА, ажьырныҳәа 24-Sputnik. ЕгрыГЕС адеривациатә тоннель аремонт азура иалагеит амҽыша ашьыжь инаркны ажьырныҳәа 24 рзы, абри атәы Sputnik иазеиҭеиҳәеит ЕгрыГЕС анапхгараҭара ахантәаҩы Леван Мебониа.
"Аҟазауаа аусурақәа ирылагахьеит, уажәы аидҳәалақәа ашьақәыргылара иаҿуп- аимадара, афымцалашара анашьҭра, атехника аргылара. Уаҵәашьҭахь адгьылкылҵәареи, ацемент ықәырҭәареи ҳалагоит", - иҳәеит иара.
Мебониа иажәақәа рыла, аремонт ҟаҵаҩцәа ргәыԥқәа х-сменакны ишоуп, дара уахгьы-ҽынгьы аус рулоит, рҽырыԥсахлоит. Аусурақәа ирылахәуп ҩышәҩык аусзуҩцәа.
"Урҭ анџьнырцәа, адгьылкылҵәаҩцәа, ацемент ықәырҭәаҩцәа, амеханикцәа, афымцазҟазацәа уҳәа. ҳусутә рацәоуп. Ихадароу аусурақәа ируакуп- атоннель бетонла иахьыҟаҵоу ацемент ықәырҭәареи адгьылкылҵәареи роуп, уи азы иахәҭоу атехника ргылоуп. Ҭыԥқәак рҟны ажәытә бетон ықәганы аҿыц ҭарҭәахоит", - азгәеиҭеит Мебониа.
2021 шықәса мшаԥымза анҵәамҭанӡа астанциаҿы имҩаԥыслоит адеривациатә тоннель аиҭашьақәыргылара. Ҩ- километраки бжаки иҟоу ахәҭа аремонт азутәуп. Зынӡа атоннель аура 15 километра иҟоуп.
Аиҭашьақәыргылара мҩаԥнагоит ақырҭуа ргыларатә еилахәыра, анемец ҟазауаа рыпроект ала. Аԥарашәара мҩаԥнагоит Европатәи арҿиара абанк. Иахьазы Аԥсны Урыстәылантәи афымцалашара аиуеит. ЕгрыГЕС адеривациатә тоннель аҵыхәтәантәи аремонт мҩаԥган 2006 шықәса рзы, ашәарҭадара атехника ишаҳәо ала ес-хәышықәса аҭагылазаашьа ишашьклаԥшлатәу. Уажәы аӡы ахьацәцо азы 250 миллион киловатт сааҭ ыӡуеит. Ари Аԥсны шықәсык ала ахы ианархәо афымцалашараҟынтә 10% артәоит.
ЕгрыГЕС заҵәык Ауп Аԥсны аҵакыра зегьы фымцалашарала еиқәзыршәо. Иара ахархәарахь ирыҭан 1978 шықәса рзы. Агидроагрегатқәа Аԥсны аҵакыраҿ игылоуп, аӡеизакырҭа – Қырҭтәыла. Астанциа ашықәсбжьаратә фымцамч аужьра х-миллиардки 700 миллион киловатт ыҟоуп сааҭк ала.
Иара убас шәаԥхьар ҟалоит:
Атемақәа: