Мшаԥымза 7, 2020 шықәса рзы Аԥсны иаарԥшын раԥхьатәи акоронавирустә хҭыс, аха аҿкы аҽацәыхьчаратә ԥҟарақәа уи аԥхьагьы иалагалан. Хәажәкырамзазы иаԥҵан аоперативтә штаб, иалагалан раԥхьатәи аԥкрақәа. Ауаа рацәа реизарақәа ԥкын, ачарақәа рымҩаԥгара аанкылан, ашколқәеи, атеатрқәеи, акрыфарҭақәеи аркын.
Иахьазы аҿкычымазара аиқәтәара иаҿуп, атәылаҟны иалагалоу аԥкрақәа реиҳарак рԥсыҽуп. Иаартуп ашколқәа, ахәыҷбаҳчақәа, атеатрқәа, акаҳуажәырҭақәа, аус ауеит ауаажәларратә транспорт.
Макьаназы ачарақәеи амассатә уснагӡатәқәеи рымҩаԥгаразы аԥкрақәа амч рымоуп.
Акоронавирус Гал инхо ауаҩы ианидырбала, ақалақь уахьналало акоронавирус аламырҵәараз идыргылеит амилициа апост.
Амилициа аусзуҩцәа ииасуа амашьынақәа зегьы аанкыланы игәарҭон.
Амилициаа аус рыцыруан амедусзуҩцәа - урҭ амашьынарныҟәцаҩцәеи апассаџьырцәеи ршоура ршәон, рҭагылазаашьа гәарҭон.
Акоронавирустә ԥкрақәа рыламҭалаз Аԥсны имҩаԥысуан атәыла ахадарахьы алхрақәа.
Ари афото аҿы - акоронавирус иахҟьаны акарантин аналагалаз раԥхьатәи амш ауп.
Ауаа аҭагылазаашьа иацәшәаны, адәахьы идәылҵуамызт, излалшоз ала рҽыԥхьаркуан.
Аԥкрақәа рыԥҟарақәа инарықәыршәаны, ауаажәларратә ҭыԥқәа рҟны хымԥада асабрада рҿарҵалар акәын.
Ауаа ирабжьыргон уаҳа ԥсыхәа ахьыҟам ада џьаргьы имцаларц.
Аҳәаа аркра иахҟьаны афатә-ажәтә азы аиҵахарақәа ҟалар ҳәа ишәаны, ауаа изларылшоз ала ирацәаны аахәатәқәа ҟарҵон.
Аџьармыкьақәа анадыркызгьы аамҭа ыҟан, аха урҭ рыкәша-мыкәша ахәаахәҭра мҩаԥысуан.
Гәдоуҭатәи араионтә хәышәтәырҭа хада акоронавирус алаҵәара ианалага, аковид-хәышәтәырҭа аҳасабала аусура иаладыргеит.
Уи аусура шымҩаԥысуа агәаҭаразы даҭааны игәеиҭахьан Аԥсны ахада Аслан Бжьаниа.
Гәдоуҭатәи аковидхәышәтәырҭа аусзуҩцәа хамеигӡарала шықәсынаҟьак аусура иаҿуп аҿкычымазара бааԥс иаҿагыланы.
Аԥсны ауаажәларратә ҭыԥқәа рырзҩыдаразы мшаԥымзазы, анаҩс еиҭа жьҭаарамзазы арахь цхыраара иааит Урыстәыла Атәылахьчара аминистрра ахимиатә хьчара аҟәша аусзуҩцәа.
Дара Аԥсны араионқәа рҟны азеиԥшхархәаратә мҩақәа, аџьармыкьақәа, ахәышәтәырҭақәа, аполиклиникақәа, аҵараиурҭақәа, аусбарҭақәа рҟны арзҩыдаратә усурақәа мҩаԥыргеит.
Ахимиатә хьчаразы урыстәылатәи аруаа ареспублика аинфраструктура асоциалтә обиектқәа қәҿиарала рырзҩыдара ахьымҩаԥыргаз азы Аԥсны атәылахьчара аминистрра амедалқәа "Аԥсны аҭынчра аҟазаара адгылара" ази "Аԥсны Аҳәынҭқарра атәылахьчара аминистрра 25 шықәса ахыҵра" ази рырҭеит.
Нанҳәамза алагамҭазы аԥкрақәа дырԥсыҽит, аха уеизгьы, ауаажәларратә ҭыԥқәа рҟны ауаа асабрадақәа уаанӡеиԥш ирҿарҵалар акәын.
Иреиҳау аҵараиурҭақәа рҟны аҵаратә процесс иалагеит, аха асанитартә ишьақәыргылаз асанитартә нормақәа ирықәныҟәаны.
Ауаажәлар рыбжьара иҟан асанитартә ԥҟарақәа ирықәныҟәозгьы, урҭ хырҩа рызҭозгьы.
Еиҳа амода иацныҟәо аҭыԥҳацәа рсабрадақәа рылагьы егьырҭ иаарылукаартә рҽыҟарҵон.
Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрра ауаажәларратә транспорт аҟны акоронавирус аламырҵәаразы иалагалаз аԥҟарақәа ишрықәныҟәоз гәарҭон.
Цәыббрамза аказы Аԥсны ашколқәа ҩба рыда егьырҭ зегьы рышәқәа аадыртит. Есышьыжь ахәыҷқәеи арҵаҩцәеи ршоура ршәон, рҭагылазаашьа гәарҭон.
Аха акоронавирустә хҭысқәа рхыԥхьаӡара иацло ианалага, арҵаҩцәеи аҵаҩцәеи ирацәаҩны ианрыдырбала, жьҭаарамзазы ҩаԥхьа ашколқәа аркын, русура излауаз ала аонлаин-режим ахь ииаган.
Аԥсны ахәышәтәырҭақәа еихьымӡо ианалага, арахь иааит Урыстәыла Атәылахьчара аминистрра иатәу хырхарҭарацәалатәи амобилтә госпиталь.
Иара Аҟәа асасааирҭа "Аиҭар" ашҭаҿи уи аҩнуҵҟеи аусура еиҿыркааит.
Урыстәылатәи амобилтә госпиталь Аԥсны иахьынӡаҟаз аамҭа иалагӡаны амбулатор-консультациатә цхыраара рыҭан хнызқьи быжьшәҩык инареиҳаны Аԥсны ауааԥсыра, амбулатортә дкылара рыҭан 3,3 нызқьҩык, астационартә – 450-ҩык рҟынӡа, алабораториаҿ имҩаԥган 5195 ПЦР тест.
Акоронавирустә ԥкрақәа иаҳа ианыӷәӷәаз аамҭазы ауаажәларратә транспорт аҟынгьы арзҩыдарақәа мҩаԥыргон. Уажәазы ауаа ирабжьгоуп асабрадақәа рхамкәа атранспорт иҭамларц.
2020 шықәса жьҭаарамза инаркны 4-5 мзы аус зымуаз ашколқәеи ахәыҷбаҳчақәеи ҩаԥхьа рышәқәа аадыртыртә еиԥш алшара роуит жәабран 15 рзы.
Урҭ реиҳарак русура амшԥҵәақәа шьақәыргыланы еиҿкаауп, ашкол дуқәа рҟны аиҵбыратәи аиҳабыратәи классқәа ҳәа рхатәы мшқәа рзалхуп, асанитартә ԥҟарақәа зегьы ирықәныҟәоит.
Аԥсны акоронавирус азы аҭагылазаашьа еиҳа ианҭышәынтәалаха, ачымазцәа рхыԥхьаӡара ианагха, урыстәылатәи амобилтә госпиталь аусура хнаркәшеит.
Дара руалԥшьа нагӡаны иахьынтәиааз Ставропольтәи атәылаҿацә ахь ихынҳәит.
Акоронавирус еиҳарак ззы ишәарҭоу аиҳабыратә абиԥара иаҵанакуа ауаа рхы гәарҭарц, рҭынхацәа реиҷаҳаларц рабжьыргоит.
Аԥсны акоронавирустә ԥкрақәа реиҳарак дырԥсыҽит, акультуратә усбарҭақәа русуразы азин ҟаҵан.
Урҭ рахьтә раԥхьа зышәқәа аазыртыз РУСДРАМ ауп.
Иахьатәи алхрақәа реиԥш зеиԥшу бжьынтәуп имҩаԥысуеижьҭеи Аԥсны аҭоурых ҿыц аҿы. Раԥхьаӡа акәны Аҭыԥантәи аизарақәа рахь алхрақәа мҩаԥысит хәажәкыра 14 1998 шықәсазы. Уи ашьҭахь алхрақәа мҩаԥган 2001, 2004, 2007 шықәсқәа рзы, анаҩс адепутатцәа рнапынҵақәа рыҿҳәара иацҵан, ԥшьышықәса ҳәа иҟаҵан, убри аԥҟара инақәыршәаны 2011, 2016 шықәсқәа рзы алхрақәа мҩаԥысит.
2016 шықәсазы Гал араион аламырхәӡакәа лхрақәа мҩаԥысит, избанзар 2014 шықәсазы Гал иқәныхоз реиҳараҩык аԥсуа тәылауаҩра рымхын. Иахьазы уа абжьыҭара азин рымоуп 900-ҩык иреиҵаны алхыҩцәа. Аха уеизгьы ара аҭыԥантәи алхрақәа мҩаԥгатәуп ҳәа рыӡбеит. Убри аан алхыҩцәа ахьмаҷу азы адепутатцәа рхыԥхьаӡарагьы 11-ҩык рҟынӡа иагдырхеит, Аконституциа ишаҳәо ала. Иаԥҵан аҭыԥ хадақәа фба ақыҭақәа рҿы, ақалақь аҿы - хәба.
Зынӡа абжьыҭара азин рыман 125 нызқьҩык алхыҩцәа, абжьыҭара мҩаԥысуан 161 алхратә ҭыԥ хадақәа рҟны алхырҭатә ҭыԥқәа 198 рҿы. Зегь реиҳа алхыҩцәа рацәоуп Аҟәа - 40 нызқьҩык рҟынӡа. 2020 шықәса нанҳәамзазы аҭыԥантәи адепутатцәа ирыӡбеит алхыҩцәа рхыԥхьаӡареи адепутатцәа рхыԥхьаӡара еиҿурԥшуазар, ишеишьашәалам, убри аҟнытә алхырҭатә ҭыԥ хадақәа рхыԥхьаӡара 26 рҟынтәи 19 рҟынӡа иагдырхеит. Иара убас адепутатцәа рхыԥхьаӡара ҩынтә ишозар ауп ҳәагьы ӡбан.
Аԥсны имҩаԥысит аҭыԥантәи амчрақәа рахь алхрақәа.
Зынӡа атәылаҿы абжьыҭара азин рымоуп 125 нызқьҩык алхыҩцәа.
Алхыҩцәа шьоукы рхәыҷқәа рыманы абжьыҭара инеиуан.
Ари ала акәзар, алхырҭахь изнеиз аҽарԥхарц азы акәзар ҟалап.
Аҳҭнықалақь аҿы алхырҭатә ҭыԥқәа рҿы авидеокамерақәа шьақәыргылан.
Аамҭала аԥыза-министр инапынҵақәа назыгӡо Владимир Делба ибжьы аиҭеит.
Ауаа рыбжьы арҭар рылшон 198 алхырҭатә ҭыԥқәа рҿы.
Зегь реиҳа алхыҩцәа рацәан аҳҭықалақь Аҟәа – 40 нызқьҩык рҟынӡа, иара убри аан аброуп ауаа зегь реиҳа имаҷны рыбжьы ахьарҭаз.
Алхратә комиссиа алахәылацәа аҽыхьчаратә ԥҟарақәа ирықәныҟәоит.
Иарбанзаалак алхратә ҭыԥ хада аҟны аӡәгьы дырзалымхыр, ма уа алхрақәа шьақәымгылеит ҳәа ирыԥхьаӡар, аиҭалхрақәа рыларҳәоит.
Аиҭалхрақәа ҩымз ирхымгакәа имҩаԥысроуп.
Асааҭ 20:00 рзы алхратә ҭыԥқәа зегьы адыркит, абжьқәа рыԥхьаӡара иалагеит.
Ацәыргақәҵа "Аамҭақәа рыбжьара" ҳәа уи автор хьӡыс иеиҭеит, избанзар аамҭақәа рыбжьароуп џьарак ак аҵыхәтәа ахьыҟоу, анаҩс иҿыцу ак анцәырҵуа. Адгәыр Амԥар ихаҭа ишиҳәо ала, араҟа аԥыжәара ргоит абасеиԥш иҟоу ахырхарҭақәа: сиурреализм, асимволизм. Аиашазы, асимволизм еснагь асиурреализм иахәҭоуп, аха ара хазы ицәырызгоит, иҳәоит иара.
Асахьаҭыхыҩ уаанӡа аныхачаԥақәа ҭихуан, уи, иара ишиҳәо ала, асиурреализм иатәу аҭыхымҭақәа раԥҵараан ицхраауеит.
Ацәыргақәҵаҿы иӡыргоу аусумҭақәа аҵыхәтәантәи шықәсык, шықәсыки бжаки рыҩныҵҟа иҭыху роуп. Уахь инагоуп 25 усумҭа.
"Ахьычԥаԥырҩежь агага"
"Ахьычԥаԥырҩежь агага"
Адгәыр Амԥар исахьақәа рцәыргақәҵа "Аамҭақәа рыбжьара"
"Уахынлатәи аԥхыӡқәа"
"Зыблақәа арку аԥҳәызба"
"Зыблақәа арку аԥҳәызба"
Зыблақәа арку аԥҳәызба лнапқәа
"Аҿымҭра"
Адгәыр Амԥар исахьақәа рцәыргақәҵа "Аамҭақәа рыбжьара"
"Аҳәааҿы"
"Аҳәааҿы"
"Аҽыкәаҳа зхалашо аҭыԥҳаи ахылԥа зхоу ҩыџьеи"
"Аҽыкәаҳа зхалашо аҭыԥҳаи ахылԥа зхоу ҩыџьеи"
"Асҭа"
"Аԥҳәызбеи адирижабльқәеи"
"Аԥҳәызбеи адирижабльқәеи"
"Амедальон гәаларшәагас"
"Ԥшьҩык злахәу акомпозициа"
"Агьежь алахәмарра"
"Агәил зну акомпозициа"
"Аҭагәаҭасрақәа ириааины аблахтырахь инеиз"
Адгәыр Амԥар
Шәазыӡырҩла арубрика "Жәлар рдоуҳа" арадио Sputnik Аԥсны аефир аҟны есхаша.