Аџьынџьал Уасил Царгәыш изы: аԥсуа музыкеи аҟазареи ауаҩ ду дацәыӡит

17:21 29.01.2021(ирҿыцуп 17:12 29.01.2021)

Аԥсны Жәлар рартистка Нора Аџьынџьал арадио Sputnik аефир аҿы илҳәеит зыԥсҭазаара иалҵыз Уасил Царгәыш иҟамзаара - аԥсуа ҟазаразы ишцәыӡ дуу.

Арадио

83-шықәса дшырҭагылаза иԥсҭазаара далҵит Аԥсны Жәлар рартист, жәлар рышәаҳәареи рыкәашареи аҳәынҭқарратә ансамбль уаанӡатәи асахьаркыратә напхгаҩы, адирижиор, адиректор, "Ахьӡ-аԥша аорден II аҩаӡара занашьаз Уасил Царгәыш.

"Аԥсни, амузыкеи, аҟазареи ауаҩ ду дацәыӡит. Иара иусура дазҟазан - адирижиор, акомпозитор, аетнограф, асахьаркыратә напхгаҩы, жәлар рашәақәа ус адызулоз ахор азы. Уасим Михаил-иԥа ган рацәала аҟыбаҩ ҿыда илан. Ҳаргьы иара иаԥҵамҭақәа даара имаҷымкәа инаҳагӡахьеит. Дара аџьабаа ибон, зхы иамеигӡоз, уахгьы-ҽынгьы амузыка иашьҭаз, аҩра иаҿыз иакәын. Даара сгәы далсит", - лҳәеит Аџьынџьал.

Иаҳа инеиҵыху аиҿцәажәара шәазыӡырҩыр шәылшоит арадио Sputnik Аԥсны аефир аҿы, мамзаргьы аудиофаил аҿы.

Иара убас шәаԥхьар ҟалоит:

Иԥсҭазаара далҵит Аԥсны Жәлар рартист Уасил Царгәыш
Царгәыш ирҿиаратә мҩа иазкны: иакәым ҟасымҵеит

Занҭариа еиҭеиҳәеит аԥсуа ԥҳәыс дҳаразкуа аҟазшьақәа ртәы

11:31 08.03.2021(ирҿыцуп 10:34 08.03.2021)

Иахьатәи ауаажәларратә ԥсҭазаараҿы аԥҳәыс иаанылкало аҭыԥ атәы арадио Sputnik аефир аҿы дазааҭгылеит апоет, апублицист Владимир Занҭариа.

Арадио

Занҭариа: аԥсуа ԥҳәыс дҳаразкуа ҟазшьақәа ируакын лыԥшӡара, лыхшыҩ аҵарра, лҟәыӷара

"Аԥсуа идоуҳатә ԥсҭазарааҿы аԥҳәыс лроль даара иҳаракын, аамсҭашәара аҵан, ауаҩра ацын. Уи ҳлитературагьы, ҳфольклоргьы, ҳҟазарагьы иӷәӷәаны ирныԥшит. Иахьагьы, аԥсуа ԥҳәыс ауаажәларратә ԥсҭазаара дыӷәӷәаны далагылоуп, уи ус машәыршәа иҟамлеит. Аԥсуа ԥҳәыс дҳаразкуа лҟазшьақәа ируакын лыԥшӡара, лыхшыҩ аҵарра, лҟәыӷара. Уи шьақәзырӷәӷәо аҿырԥштәқәа рацәаны иҟоуп ҳҭоурых аҿы", - иҳәеит апоет.

Аԥҳәыси ахаҵеи реизыҟазаашьа атәы далацәажәауа Занҭариа иазгәеиҭеит, уи аҭҵаамҭақәа рзукыр шыҟало.

"Аԥҳәыс лҭеиҭыԥши лыҩныҵҟатәи лбеиареи реинраалара ауп еиҳарак ахаҵа дхызхуа. Зны-зынла дыссирны, дышәҭыкакаҷны дыҟаӡам, аха дыгәнаалоуп, акалашәа ухылхуеит, акалашәа улаԥш дыҵашәоит", - иҳәеит Занҭариа.

Иаҳа инеиҵыху аиҿцәажәара шәызыӡырҩыр шәылшоит аудио аҿы.

Иара убас шәаԥхьар ҟалоит:

Анцәахәқәеи амч лашьцеи: аԥҳәыс лхаҿра аарԥшышьа аԥсуа фольклор аҿы
Хә-ҟазшьак аазырԥшуа: аԥҳәыс лроль аԥсуаа ртрадициатә культураҿы
Аԥсуаа рытрадициа аҟнытә: аԥҳәыс лзинқәа ирызкны

Аҩӡба ахысратә клуб азы: аԥсшьаҩцәа рыҩныҵҟагьы акыр азҿлымҳара амоуп

198

18:39 07.03.2021

Аҟәа араион аҿы иҟоу "Аԥсуа хысратә клуб" ашәарҭадаратә маҵзура аиҳабы Алиас Аҩӡба арадио Sputnik аефир аҿы иҳәеит апандемиа аамҭаз аклуб аусура атәы, насгьы уи азҿлымҳара ахьынӡамоу аҭыԥантәи ауааԥсыра рҟынтә еиԥш аԥсшьаҩцәа рыбжьарагьы.

Арадио

Раионк аԥсҭазаараҟынтә: Аҩӡба ахысратә клуб ахь иҟоу азҿлымҳара иазкны

"Ҳаклуб иамоуп алшарақәа иҟоу аԥкрақәа инарықәыршәаны аусура. Арахь иааиуа рхыԥхьаӡара рацәоуп, Аԥсны инхо реиԥш, иара убас ҳаклуб акыр азҿлымҳара амоуп аԥсшьаҩцәа рыҩныҵҟагьы. Аӡыргара ыҟоуп атәыла анҭыҵгьы. Аимадарақәа ҳамоуп аԥсшьара еиҿызкаауа аекскурсиатә фирмақәеи ҳареи, убри аҟнытә иаҭаауа аԥсшьаҩцәа рхыԥхьаӡарагьы маҷӡам. Аӡынтәи аамҭаз аклуб аҭааҩцәа маҷхеит, аха зынӡа усурада ҳаанхаӡом. Арахь иааиуеит "ахысыҩцәа" еиуеиԥшым акатегориала, иҟоуп абџьар ибзианы зхы иазырхо реиԥш, раԥхьаӡа акәны знапаҟны изкуагьы", - ҳәа еиҭеиҳәеит Аҩӡба.

Иаҳа инеиҵыху аиҿцәажәара шәызыӡырҩыр шәылшоит аудио аҿы.

198

Иреиӷьӡоу ацәаҳәақәа зызку: адунеи аҟны еицырдыруа аҳәса

13:23 08.03.2021(ирҿыцуп 11:46 08.03.2021)

Жәларбжьаратәи аҳәса рымш аҽны Sputnik Аԥсны еиднакылеит еиуеиԥшым ахырхарҭақәа рҟны зылшамҭақәа рацәоу, аҭоурых аҿы зышьҭа аанзыжьыз, адунеи аҟны еицырдыруа аҳәса рфотосахьақәа.

Жәларбжьаратәи Аҳәса рымш–ари ааԥынреи, анасыԥи, аҭынчреи ирныҳәоуп. Ари аныҳәа аԥҵан Клара Цеткин лаԥшьгарала 1910 шықәсазы, Копенгаген.

Адунеи аҟны аҳәса аҳәынҭқарра аргылараҟны иҟарҵо рлагала, иааныркало аҭыԥ ҷыда азы аҭоурых иадыруеит.

Аԥсуа ҳәсақәа ракәзар, аԥсҭазаараҟны акрызҵазкуа аусхкқәа рҿы: агәабзиарахьчараҟны, аспорт аҟны, абизнес аҿы, акультуреи аҭҵаарадырреи рыҿиараҟны рылшамҭақәа азгәаҭоуп. Аԥсуа ԥҳәыс лџьабаа еснагь иӷәӷәоуп: ахәыҷқәа рааӡоит, аҭаацәа ныҟәыргоит, аҩнтәи аусқәа рнапы иҵырхуеит. Ианаҭахха аамҭазгьы агәаӷьра, ачҳара аадырԥшуеит. Аԥсны аџьынџьтәылатәи еибашьраҿы акәзар, ахацәа реиԥш, бџьаршьҭыхла рыԥсадгьыл ахьчара рылшеит.

Ашәҟәыҩҩцәеи апоетцәеи аԥсуа ҳәсақәа иреиӷьӡоу рцәаҳәақәа рзыркхьеит.

"Иамалкуеит амра,

Иамалкуеит амза,

Ашьха ӡыхь еиԥш уи аԥҳәызба дыцқьоуп.

Лцәажәашьа еинаала, Лыблақәа хаара...

Уаҳа дихашҭуама знык дызбахьоу", абас иҩуан апоет-романтик Таиф Аџьба.

© Foto / Всемирный абхазо-абазинский конгресс
Қьериман Халис Едже (Ебжьноуԥҳа) 1932 шықәса рзы, 28 тәыла рхаҭарнакцәа злахәыз аԥшӡара аконкурс аҟны, раԥхьатәи "Адунеи амисс" ҳәа ахьӡ ҳарак лыхҵахеит.
© Foto / Абхазская интернет-библиотека
Сария Лакоба – Нестор Лакоба иԥҳәыс, 1937 шықәса рзы дырбаандаҩын. Абахҭаҿы акыр ддыргәаҟит, Нестор ажәлар драӷоуп ҳәа лдырҳәарц, аха лара уи дақәшаҳаҭымхеит. Дыргәаҟны лыԥсҭазаара далхын.
© Sputnik / Александр Макаров
Абалет "Лебединое озеро" аҟнытәи асцена, Одетта лроль налыгӡоит СССР Жәлар рартистка Маиа Плисецкаиа.
© Sputnik / Моисей Наппельбаум
Апоетесса Анна Андреи-иԥҳа Ахматова (1889-1966). Аҭыхымҭа автор Маисеи Наппельбаум, 1922 шықәса.
© Foto / Гильермо Калхо
Мексикатәи асахьаҭыхҩы Фрида Кало. Лусумҭақәа еиҳарак автопортретқәа роуп, урҭ рыла деицырдыруеит.
© Foto / из книги Адиле Аббас-оглы "Не могу забыть"
Адиле Аббас-оӷлы - Нестор Лакоба иҭаацәараҟынтәи арепрессиақәа рышьҭахь зыԥсы ҭаны иаанхаз аҵыхәтәантәи иҭынха лакәын. Ажьырныҳәа 14, 2020 шықәсазы лыԥсҭазаара далҵит ашәҟәыҩҩы, Аԥсны акультура зҽаԥсазтәыз аусзуҩ, "Ахьӡ-аԥша" аорден аҩбатәи аҩаӡара занашьаз Адиле Аббас-оӷлы.
Афотоҟны Адиле Аббас-оӷлы илхыҵуан 16 шықәса.
© AFP 2019 / HO
Ари асахьаҟны даарԥшуп хылҵшьҭрала Австриа иатәу актриса Хеди Ламарр. Ажьырныҳәа 19, 2000 шықәсазы 86 шықәса ирҭагылаз Ламарр Флорида лыҩнаҟны лыԥсыбаҩ ԥшаан. Деицырдыруа дҟалеит 1933 шықәсазы адрама "Екстези" анҭыҵ ашьҭахь.
© Sputnik
Зхы иақәиҭу акәашара ашьаҭа зкыз, америкатәи акәашаҩ Аиседора Дункан (1877-1927). 1922—1924 шықәсқәа рзы Сергеи Есенин иԥшәма ԥҳәыс лакәын.
© Sputnik / Израиль Озерский
Чапаевтәи ахысратә дивизиа алахәыла, аснаипер Лиудмила Павличенко. Аџьынџьтәылатәи еибашьра ду 1941-1945 ашықәсқәа.